Imago et similitudo Del: Op soek na die betekenis van die mens as beeld en gelykenis van God vanuit 'n Christelikfilosofiese hoek

 

Imago et similitudo Del: The meaning of humans being God's image and likeness investigated from a Christian-philosophical perspective

 

 

B.J. van der Walt

Skool vir Filosofie, Potchefstroomkampus, Noordwes-Universiteit, Potchefstroom. E-pos: hannah@intekom.co.za

 

 

---

ABSTRACT

Hierdie ondersoek is 'n poging om vanuit 'n Christelik-filosofiese perspektief vas te stel wat die Bybelse uitdrukking inhou, naamlik dat die mens na die beeld en gelykenis van God geskep is. Die volgende stappe word gevolg: Die inleiding dien as herinnering daaraan dat 'n mens se werklikheidsvisie (ontologie) en mensvisie (antropologie) bepalend is vir hoe jy "imago Dei" sal verstaan. Dit word geïllustreer in eerstens die ouere, essensialistiese (of ontologiese) visies, wat die beeldskap van God analogies verklaar het, dit wil sê as ooreenkoms en verskil tussen die goddelike en menslike nature. Vervolgens word aangetoon hoe ook die meer resente relasionele standpunte oor die beeld van God nie werklik die volle rykdom daarvan kon onthul nie. Die volgende gedeeltes bied 'n uiteensetting van hoe enkele reformatoriese filosowe hierdie misterieuse Bybelse uitdrukking oor die mens verstaan het. Daaruit blyk dat hulle visie op die mens sowel vroeëre misverstande in verband met die mens as beeld en gelykenis kan oplos asook nuwe, wyer perspektiewe daarop kan open. In 'n slotgedeelte word die resultate van die ondersoek saamgevat.

Kernbegrippe: antropologie; beeld van God; gelykenis van God; ontologie; religie

---

OPSOMMING

This investigation is an effort to determine the meaning of the Biblical revelation that human beings were created in the image and likeness of God and to do so from a Christian-philosophical perspective. The following steps are taken: The introduction is a reminder that one's view of reality (ontology) and of being human (anthropology) is decisive in terms of how one will understand the meaning of "imago Dei". It is illustrated, firstly in the older essentialistic (or ontological) viewpoints, which explained the image of God in man analogically, in other words as similarity and difference between the divine and human natures. Next, it is indicated that the more recent relational viewpoints on the image of God also cannot really indicate its full richness. The next section provides an exposition of how a few reformational philosophers understood this mysterious Biblical expression about the human being. It is indicated how their viewpoint about human beings can solve many misconceptions connected with the "imago et similitudo Dei" and also open new, wider perspectives. The concluding part will summarise the results of the investigation.

Key concepts: anthropology; image of God; likeness of God; ontology; religion

---

 

 

Full text available only in PDF format.

 

 

Geraadpleegde bronne

BAVINCK, H. 1928. Gereformeerde dogmatiek. Deel 2. Kampen: Kok.         [ Links ]

BERKOUWER, G.C. 1957. De mensch het beeld Gods. Kampen: Kok.         [ Links ]

BERKOUWER, G.C. 1962. Man: the image of God. Grand Rapids: Eerdmans.         [ Links ]

BRIL, K.A. & BOONSTRA, P.J. 2000. D.H. Th. Vollenhoven: schematische kaarten - filosofische concepties in probleemhistorisch verband. Amstelveen: De Zaak Haes.         [ Links ]

BUIJS, G., BLOKHUIS, P., GRIFFIOEN, S. & KUIPER, R., reds. 2005. Homo respondens: verkenningen rond het mens-zijn. Amsterdam: Buijten & Schipperheijn.         [ Links ]

DE GRAAFF, A.H. 1979. Towards a new anthropological model. (In Kraay, J. & Tol, A., eds. Hearing and doing: philosophical essays dedicated to H.E. Runner. Toronto: Wedge. p. 97-118.         [ Links ])

FOWLER, S. 1991. A Christian voice among students and scholars. Potchefstroom: Institute for Reformational Studies.         [ Links ]

FOWLER, S. 2004. On begin human: towards a Biblical understanding. Melbourne/Kitale: Amani Educational Services.         [ Links ]

GEERTSEMA, H. 2005. Het antwoord-karakter van het mens-zijn. (In Buijs, G. et al. Homo respondens. Amsterdam: Buijten & Schipperheijn. p. 25-45.         [ Links ])

GOUDZWAARD, B. & DE LANGE, H. 1995. Beyond poverty and affluence: towards an economy of care with a twelve-step program for economic recovery. Grand Rapids: Eerdmans.         [ Links ]

GOUDZWAARD, B., VAN DER VENNEN, M., VAN HEEMST, D. 2007. Hope in troubled times: a new vision for conflicting global crises. Grand Rapids: Baker Books.         [ Links ]

HART, H. 1984. Understanding our world: an integral ontology. Lanham: University Press of America.         [ Links ]

HEYNS, J.A. 1978. Dogmatiek. Pretoria: NG Kerkboekhandel.         [ Links ]

JEEVES, M., ed. 2004. From cells to souls - and beyond: changing portraits of human nature. Grand Rapids: Eerdmans.         [ Links ]

KLAPWIJK, J. 1980. Honderd jaar filosofie aan de Vrije Universiteit. (In Van Os, M. & Wieringa, W.J., reds. Wetenschap en rekenschap, 1980-1990: een eeuw wetenschapsbeoefening en wetenschapsbeschouwing aan de Vrije Universiteit. Kampen: Kok. p. 529-593.         [ Links ])

KÖNIG, A. 1991. Bondgenoot en beeld: oor die wese van die mens en die sonde. Halfway House: NG Kerkboekhandel.         [ Links ]

KRUYSWIJK, A. 1962. "Geen gesneden beeld ..." . Franeker: Wever.         [ Links ]

MIDDLETON, J.R. & WALSH, B.J. 1995. Truth is stranger than it used to be: Biblical faith in a postmodern age. Illinois: InterVarsity.         [ Links ]

RIDDERBOS, H. 1975. Paul: an outline of his theology. Grand Rapids: Eerdmans.         [ Links ]

SCHEFCZYK, L., Red. 1969. Der Mensch als Bild Gottes. Darmstadt: Wissenschaftliche Buchgesellschaft.         [ Links ]

SPYKMAN, G.J. 1969. Never on your own. Michigan: Board of Publications of the Christian Reformed Church.         [ Links ]

SPYKMAN, G.J. 1985. Spectacles: Biblical perspectives on Christian scholarship. Potchefstroom: PU for CHE.         [ Links ]

SPYKMAN, G.J. 1992. Reformational theology: a new paradigm for doing dogmatics. Grand Rapids: Eerdmans.         [ Links ]

VAN DER WAL, K. & GOUDZWAARD, B. 2006. Van grenzen weten: aanzetten tot een nieuw denken over duurzaamheid. Budel: Damon.         [ Links ]

VAN DER WALT, B.J. 1974. Die natuurlike teologie met besondere aandag aan die visie daarop by Thomas van Aquino, Johannes Calvyn en die "Synopsis purioris theologiae" - 'n wysgerige ondersoek. 2 Dele. Potchefstroom: PU vir CHO. (D.Phil.-proefskrif.) (Ongepubliseerd.         [ Links ])

VAN DER WALT, B.J. 2000. Visie op die werklikheid. Potchefstroom: Instituut vir Reformatoriese Studie.         [ Links ]

VAN WYK, J.H. 1993. Homo Dei: 'n prinsipiële besinning oor enkele mensbeskouings, waaronder dié van Calvyn. In die Skriflig, 27:1-112. (Supplement 1.         [ Links ])

VOLLENHOVEN, D.H. Th. 1992. Vollenhoven als wijsgeer: inleidingen en teksten. Tol, A. & Bril, K.A., reds. Amsterdam: Buijten & Schipperheijn.         [ Links ]

VOLLENHOVEN, D.H. Th. 2005a. De probleem-historische methode en de geschiedenis der Wijsbegeerte. Bril, K.A., red. Amstelveen: De Zaak Haes.         [ Links ]

VOLLENHOVEN, D.H. Th. 2005b. Introduction to philosophy. Kok, J.H. & Tol, A., eds. Sioux Centre: Dordt College Press.         [ Links ]

VOLLENHOVEN, D.H. Th. 2005c. Wijsgerig woordenboek. Bril, K.A. red. Amstelveen: De Zaak Haes.         [ Links ]

WALSH, B.J. 1992. Subversive Christianity: imaging God in a dangerous time. Bristol: Regius.         [ Links ]

WALSH, B.J. & MIDDLETON, J.R. 1984. The transforming vision. Downers Grove: InterVarsity.         [ Links ]

WENTSEL, B. 1987. God en mens verzoend: Godsleer, mensleer en zondeleer. Kampen: Kok. (Dogmatiek, deel 3a.         [ Links ])